Zakończyły się prace nad największą zmianą w procedurze cywilnej w ostatnich latach. Eksperci Rzecznika Finansowego uczestniczyli w pracach nad nowelizacją zabiegając o rozwiązania korzystne dla klientów podmiotów rynku finansowego.
Ogłoszona 6 sierpnia 2019 r. w Dzienniku Ustaw nowelizacja ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1360 z późn. zm., dalej jako k.p.c.), to największa zmiana w procedurze cywilnej ostatnich lat. Zmiany miały na celu przeciwdziałanie przewlekłości postępowań, zwiększenie ich rzetelności oraz usprawnienie procedury w sprawach cywilnych. Eksperci Biura Rzecznika Finansowego brali udział w pracach nad tą regulacją i zgłaszali propozycje zmian mających na celu poprawienie pozycji klientów w sporach z instytucjami finansowymi.
Szerszą analizę wybranych zmian można znaleźć w specjalnym opracowaniu eksperta Rzecznika Finansowego. Dotyczą one obszarów, co do których regulacje wejdą w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, czyli od 7 listopada 2019 r.
Będzie łatwiej powołać się na uchybienia proceduralne sędziego
Po wejściu w życie nowelizacji strona, która występuje w procesie bez profesjonalnego pełnomocnika, będzie mogła powoływać na uchybienie przez sąd przepisom postępowania, na dowolnym etapie postępowania, w szczególności w apelacji. Obecnie takie zastrzeżenie do protokołu trzeba zgłosić albo w trakcie posiedzenia, albo – w przypadku nieobecności – na kolejnym najbliższym posiedzeniu.
Koniec z nakazem zapłaty na podstawie ksiąg bankowych
Nowelizacja uchyla art. 485 § 3 k.p.c., który pozwalał na wydanie nakazu zapłaty na podstawie wyciągu z ksiąg bankowych. Zdaniem Rzecznika, uprawnienie banku do uzyskania tytułu wykonawczego na podstawie własnego dokumentu prywatnego jest nieuzasadnione. Stąd poparł rozwiązanie eliminujące to jednostronne uprzywilejowanie banku.
Likwidacja fikcji doręczenia na awizo
Nowelizacja likwiduje też tzw. fikcję doręczenia. Dotychczas, w wielu przypadkach pozwany, o tym, że ktoś wytoczył przeciwko niemu powództwo dowiadywał się dopiero kiedy do jego drzwi zapukał komornik egzekwować zasądzoną należność. Nowelizacja przepisów zakłada, iż w przypadku braku odbioru pozwu przez pozwanego (pomimo powtórzenia zawiadomienia) sąd zobowiąże powoda do doręczenia takiego pisma procesowego za pośrednictwem komornika. Jeżeli powód w ciągu dwóch miesięcy nie przedstawi potwierdzenia doręczenia pisma, nie wskaże aktualnego adresu pozwanego lub nie przedstawi dowodu, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie postępowanie można zawiesić.
Łatwiej o rozprawę blisko miejsca zamieszkania
Nowelizacja zakłada wyłączenie stosowania przepisów o tzw. właściwości przemiennej w sporach sądowych dotyczących konsumentów. Zmieni się także właściwość sądu w przypadku dochodzenia roszczeń od banku. Ułatwi to dochodzenie roszczeń przez klientów banku i sprawi, że sprawy będą toczyły się niedaleko miejsca zamieszkania.