Komentarz dotyczący postanowienia TSUE z dnia 11 GRUDNIA 2023, w sprawie Bank Millennium C-756/22
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) po raz kolejny potwierdził prokonsumenckie stanowisko w sporze pomiędzy bankami a konsumentami – którzy wzięli kredyt hipoteczny indeksowany kursem CHF. TSUE ponownie uznał, że bank nie ma prawa żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania umowy frankowej oraz ustawowe odsetki za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty.
Rozstrzygając w sprawie Bank Millennium, C-756/22, Trybunał powołał się na swój wyrok z dnia 15 czerwca 2023 r. w sprawie Bank M. (skutki uznania umowy za nieważną), C-520/21, w którym stan faktyczny dotyczył tych samych stron postępowania.
Trybunał orzekł, że art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, należy interpretować prokonsumencko. Oznacza to, że w przypadku stwierdzenia nieważności umowy kredytu hipotecznego ze względu na to, iż ta umowa zawiera nieuczciwy warunek (niedozwolone postanowienie umowne), bez którego nie może ona dalej obowiązywać, niedozwolone jest stosowanie wykładni, takiej jaka była prezentowana w niektórych polskich orzeczeniach, zgodnie z którą bank ma prawo żądać od tego kredytobiorcy-konsumenta zwrotu kwot innych niż:
- po pierwsze, kapitał wpłacony na poczet wykonania tej umowy oraz
- po drugie, ustawowe odsetki za opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty.
TSUE podkreślił, że to do sądu krajowego należy każdorazowo wyciągnięcie konkretnych konsekwencji w sporach wynikających z umów przedsiębiorców z konsumentami, takich jak rozpatrywany spór frankowy, i ten sąd powinien stosować elementy wykładni wynikające z orzecznictwa Trybunału.
Postanowienie w sprawie Bank Millennium, C-756/22, ma znaczenie dla wszystkich konsumentów-kredytobiorców, którzy zawarli umowę kredytu denominowanego lub indeksowanego do kursu waluty obcej, zawierającą niedozwolone postanowienia umowne, które nie były indywidualnie negocjowane. Rozstrzygnięcie Trybunału Sprawiedliwości może mieć istotny wpływ także na inne umowy zawierane z konsumentami, w których przedsiębiorca zawarł niedozwolone postanowienia umowne, które nie były indywidualnie negocjowane. Pytanie prejudycjalne skierowane w niniejszej sprawie dotyczy bowiem kwestii rodzaju świadczeń, jakich może żądać przedsiębiorca, który stosował klauzule abuzywne w umowach konsumenckich.